اختلال دو قطبی(bmd)
اختلال دو قطبی(bmd)
از اختلال دو قطبی با عنوان افسردگی شیدایی نام برده می شود کسی که دچار اختلال دو قطبی است دچار نوسانات خلقی شدید می باشد این نوسانات معمولا هفته ها یا ماها طول می کشد
و با آنچه مردم عادی در زندگی روزمره تجربه می کند بسیار متفاوت است
خلق افسرده=احساس شدید افسردگی
خلق شیدایی=احساس شادمانی بسیار و نا امیدی
خلق مختلط=به عنوان مثال خلق افسرده همراه با بیقراری و فعالیت بیش از اندازه ناشی از شیدایی
_شیوع اختلالات دو قطبی
یک نفر از هر ۱۰۰ بزرگسال در طول زندگی خود دچار این اختلال می گردد معمولا این اختلال بعد از سنین نوجوانی اتفاق می افتد و در سنین بالاتر از ۴۰ سال
این اختلالات غیر معمول است مردان و زنان به یک اندازه در معرض ابتلا به این اختلات قرار دارند
_انواع اختلالات دو قطبی
1-نوع اول : حداقل یک دوره خلق شیدا به مدت یک هفته وجود دارد اگرچه بیشتر مبتلایان دوره افسردگی را هم تحربه می کنند ولی بعضی از انها فقط دوره شیدائی را تجربه می کنند
2- نوع دوم : بیش از یک دوره افسردگی شدید وجود دارد در صورتی که شدت خلق شیدایی کم است این نوع به نام شیدایی خفیف (Hypomania ))نامیده می شود
3-اختلال دو قطبی با تناوب سریع: در این دسته بیش از ۴ بارنوسان روحی در طول یکسال وجود دارد این نوع در حدود ۱۰ درصد افراد مبتلا به اختلالات دو قطبی دیده می شود و میتواند با هر کدام از نوع ۱ یا ۲ همراه باشد.
4-اختلال خلق ادواری : (cycolothymia)))در این نوع شدت خلق به اندازه اختلال دو قطبی نیست اما می تواند زمان طولانی ترس ادامه یابد این حالت می تواند منجربه اختلالات دو قطبی گردد
_علل بروز اختلالات دو قطبی
دلیل قطعی هنوزمشخص نشده است اما تحقیقات نشانمی دهد که اختلالات دو قطبی منشاء ارثی دارد به عبارتی ژن ها بیشتر از تربیت در این اختلالات موثرند
ممکن است مشکل فیزیکی در قسمتی از مغز که کنترل حالات روحی را به عهده دارد عامل این اختلالات باشد به این دلیل است مه این حالات با دارو قابل درمان هستند
نوسانات خلقی گاهی ممکن است توسط استرس یا بیماری بوجود بیایند
تفاوتهای بیولوژیکی
محققان بر این باورند که تغییرات فیزیکی بارزی در مغز افراد مبتلا به اختلالات دو قطبی دیده شده است و تاثیر و اهمیت این تغییرات در بروز این امر هنوز نامشخص است، اما در نهایت میتواند در کشف علت دقیق این بیماری کمک کند.
انتقال دهندههای عصبی
عدم تعادل در مواد شیمیایی مغز یا همان انتقال دهندههای عصبی نقش قابل توجهی در اختلال دو قطبی و دیگر تغییرات خلق و خوی داراست.
هورمونها
تغییرات هورمونی نیز ممکن است در ایجاد و یا تحریک این بیماری دخیل باشد.
وراثت
اختلال دوقطبی در بستگان خونی (مانند خواهر و برادر و یا پدر و مادر) شایعتر است. محققان در حال تلاش برای یافتن ژن موثر در بروز این بیماری هستند.
عوامل محیطی
استرس، تجاوز و یا تجربیات تلخ و آسیب زا در زندگی فرد ممکن است نقش مهمی در اختلال دو قطبی را بازی کند.
پزشکان به اولیایی که نشانهها و رفتارهای مرتبط با اختلال دو قطبی را به مدت حداقل دو هفته در کودکانشان مشاهده میکنند، توصیه میکنند که حتما با پزشک متخصص مشورت کنند. البته تشخیص اختلال دوقطبی در کودکان میتواند دشوار و بحث انگیز باشد، زیرا معیار و ضابطه تشخیصی جداگانهای برای این گونه کودکان وجود ندارد.
با وجود این، بسیاری از بالغانی که تشخیص اختلال دوقطبی برای آنان داده شده اظهار داشته اند که نشانههای بیماری از دوران کودکی در آنها شروع شده است به علاوه اختلال دوقطبی در کودکان معمولا به همراه اختلالات دیگری از جمله بیش فعالی بروز میکند.
_علائم اختلالات دوقطبی
1-افسردگی روحی فکری جسمی رفتاری شیدایی یا هیجان علائم جنون
2- غمگینی
3-
نا امیدی
4-
افکار یا رفتار خودکشی
5-
اضطراب
6-
احساس گناه
7- مشکلات در خوابیدن
8- کم اشتهایی و یا افزایش اشتها
9- خستگی
10- علاقه اندک به انجام فعالیتهای لذت بخش
11- مشکلات در تمرکز
12- کج خلقی
13- درد مزمن بدون علت
14- غیبت مکرر در مدرسه یا محل کار
15- عملکرد ضعیف در محل کار یا مدرسه
_روش های درمانی
تجویز دارو برای تثبیت حالت روحی: لیتیوم موثرترین انهاست لیتیوم به مدت ۵۰ سال است که به عنوان تثبیت کننده حالت خلقی به کار می رود اما چگونگی عملکرد ان هنوز مشخص نیست
ازلیتیوم برای درمان هر نوع افسردگی و شیدایی استفاده می شود درمان لیتیوم باید توسط روانپزشک شروع شود تعیین مقدار دقیق لیتیوم در بدن است مقدار کم ان بی اثر ومقدار زیاد ان سمی است
بنابراین شما باید به طور مرتب در چند هفته اول ازمایش خون دهید تا مطمعن شوید از مقدار مناسبی استفاده می کنید
اثرات جانبی=>در چند هفته اپل شروع مصرف خود. را نشان می دهند این اثرات نامطلوب هستند اما باگذشت زمان بهبود می یابند
احساس تشنگی /ادرار زیادتر از معمول /افزایش خون
اثرات جانبی نامعمول تر شامل=>تاری دید /ضعیف شدن ماهیچه /اسهال /لرزش دست ها
بدون دارو چه اتفاقی می افتد=لیتیوم ۳۰ تا ۴۰ درصد از احتمال عود بیماری کم می کند.اما هرچه تعداد دورهای شیدایی شما بیشتر باشد احتمال عود ان هم بیشتر است
از چه موقع شروع به مصرف دارو کنیم؟ پس از گذراندندیک دوره نمی توان گفت که دوره های بعدی چه زمانی بازمیگردند ممکن است شما مایل به مصرف دارو در این مرحله نباشید مگر اینکه دوره شما بسیار شدید بوده باشد
*اگر برای بار دوم مبتلا شوید به احتمال ۸۰ درصد دوره های عود خواهند کرد
برای چه مدت یک دارو تثبیت کننده باید مصرف شود؟
برای حداقل ۲ سال بعد از یکدوره احتمال و تا ۵ سال در حالتهای زیر می توان ادامه داد
۱/عود مکرر دوره ها ۲/دوره جنون ۳/استفاده از الکل یا مواد مخدر
روش های درمانی روانشناسی => در فاصله بین دوره های شیدایی یا افسردگی درمانهای روانشناسی می تواند موثر باشد این درمانها باید حدود ۱۶ جلسه یک ساعته به مدت ۶ تا ۹ هفته باشند
این درمانها شامل =
۱/تربیت روانی (psychoeducation)دانستن بیشتر در مورد اختلال دو قطبی
۲/تحت نظر داشتن حالت روحی کمک کردن به شما برای شناخت زمانهای تغییر حالت روحی
۳/ استراتژی خلقی کمک کردن برای جلوگیزی از تغییر حالت روحی به شیدایی یا افسردگی کامل
۴/کمک برای افزایش مهارتهای سازگاری
۵/شناخت و رفتار درمانی (cbt)برای افسردگی
_شرایطی که معمولاً با اختلال دوقطبی رخ میدهد
اگر شما اختلال دوقطبی دارید، همچنین ممکن است شرایط سلامتی خاصی داشته باشید که قبل یا بعد از تشخیص اختلال دوقطبی تشخیص داده شده باشند. چنین شرایطی نیاز به تشخیص و درمان دارند، زیرا آنها ممکن است اختلال دوقطبی را بدتر کنند یا اثربخشی درمان را کمتر کنند. این شرایط پزشکی خاص شامل این موارد میشود:
اختلالات اضطرابی. مثالهای این اختلال شامل اختلال اضطراب اجتماعی و اختلال اضطراب فراگیر میشود.
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD). بعضی از افرادی که مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه هستند، دارای اختلال دوقطبی هم هستند.
اختلال کم توجهی- بیش فعالی (ADHD). اختلال کم توجهی- بیش فعالی علایمی دارد که با اختلال دوقطبی همپوشی دارد. به همین دلیل، تمیز اختلال دوقطبی از اختلال کم توجهی- بیش فعالی دشوار است. گاهی اوقات یکی با دیگری اشتباه گرفته میشود. در بعضی موارد، یک شخص ممکن است با هر دو اختلال تشخیص داده شود.
اعتیاد یا سوءمصرف مواد. بسیاری از افرادی که مبتلا به اختلال دوقطبی هستند، همچنین ممکن است مشکلات الکلی، تنباکویی و دارویی داشته باشند. داروها و الکل ممکن است که ظاهراً علایم را خفیف کنند، اما در واقعیت افسردگی یا مانیا را تحریک، طولانیتر یا بدتر میکنند.
مشکلات سلامت فیزیکی. افرادی که مبتلا به اختلال دوقطبی هستند به احتمال بیشتری مشکلات سلامتی خاص دیگری از قبیل بیماری قلبی، مشکلات تیروئید یا چاقی دارند